ضد یخ (ضدجوش همان ضد یخ در تابستان است) مایعی می باشد که به منظور جلوگیری از یخ‌زدگی و افزایش نقطه جوش آب استفاده می شود. با اضافه کردن ضد یخ به رادیاتور خودرو، دمایی که خودرو می‌تواند بدون جوش آوردن، در آن دما حرکت کند افزایش پیدا می‌کند. ضد یخ یک افزودنی بر پایه الکل است که معمولا در رنگ‌های سبز، قرمز، آبی یا نارنجی دیده می‌شود و از اتیلن گلیکول ساخته شده است.

وظایف ضد یخ خودرو

1- یکی از مهم‌ترین وظایف ضد یخ، جلوگیری از یخ‌زدگی در فصول سرد سال است. با توجه به فلزی بودن قطعات خودرو، یخ‌زدگی آب خودرو می‌تواند منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیری شود که ضد یخ با پایین آوردن نقطه انجماد آب، مانع از این امر می‌شود. زیرا یخ زدن سیستم خنک کننده باعث انبساط مایع ضد یخ و در نتیجه افزایش حجم آن موجب ترک برداشتن دیواره بلوک سیلندر و در نتیجه ترکیدن رادیاتور می‌شود.

2- تقریبا تمامی رانندگان بر اهمیت استفاده از ضد یخ در زمستان واقف هستند ولیکن تعداد کمی از این رانندگان از عملکرد ضد یخ در فصول گرم، آگاهی دارند. استفاده از ضد یخ در فصل تابستان منجر به افزایش نقطه جوش آب شده و از این رهگذر، مانع از جوش آوردن خودرو خواهد شد. به عنوان مثال دمای شهر تهران در تابستان حدود 30 الی 35 درجه سانتی گراد است بنابراین وجود مایعی که بتواند گرمای موتور را در این شرایط کاهش دهد ضروری است.

3- یکی از مواردی که باعث افزایش حرارت موتور و جوش آوردن خودرو می‌شود، عدم رسیدن مایع خنک‌کننده به برخی از قسمت‌های و منافذ است که منجر به ازدیاد دما و در نتیجه جوش آوردن موتور خواهد شد. ضد یخ با کم نمودن رسوبات در داخل رادیاتور، تا حدودی زیادی این مشکل را مرتفع می‌کند.

4- خوردگی و اکسید شدن قطعات فلزی موتور، یکی از مشکلاتی است که می‌تواند هزینه‌های بسیاری را بر مالکین خودرو تحمیل نماید. جلوگیری از خوردگی قطعات فلزی، یکی از مهم‌ترین وظایف ضد یخ است که افراد کمی از این نکته آگاه هستند.

نسبت ضد یخ ماشین و آب موتور

میزان ضد یخ و آب و نسبت آن‌ها یکی از موارد مهمی است که به هنگام استفاده از ضد یخ باید به آن دقت کرد. اگر میزان ضد یخ ماشین بیش از حد لازم باشد علاوه بر آنکه عملکرد ضد یخ مختل می‌شود، این امر منجر به افزایش استهلاک قطعات خودرو خواهد شد. از سوی دیگر چنانچه میزان ضد یخ کمتر از مقدار لازم باشد، دیگر خنک‌کنندگی لازم را نمی‌توان از ضد یخ انتظار داشته و همچنین خوردگی قطعات نیز افزایش پیدا می‌کند. میزان ضد یخ و آب برای هر خودرویی متفاوت است و این مقادیر توسط سازنده خودرو اعلام می‌شود که در اکثر خودروها 50:50 یا 40:60 است. اگر به هر دلیلی به مقادیر اعلامی توسط سازنده دسترسی نداشته باشید نیمی از مایع داخل رادیاتور باید آب و نیمی دیگر ضد یخ ماشین باشد.

چرا باید ضد یخ را تعویض کرد

همانطور که اشاره شد یکی از مهمترین ویژگی‌های ضد یخ، خاصیت ضد خورندگی آن است. این خاصیت ارتباط مستقیم با زمان استفاده از ضد یخ دارد. یعنی اگر ضد یخ بصورت منظم تعویض نشود، خاصیت ضد خورندگی آن از بین می‌رود و تاثیر منفی بر عمر موتور خودرو و سیستم خنک کننده می‌گذارد که ممکن است مالک خودرو را با هزینه‌های زیادی روبرو کند.

علاوه بر از بین رفت خاصیت ضد خورندگی ضد یخ، خاصیت مقاومت در برابر سرما و گرما ضد یخ هم به مرور زمان از بین می‌رود. در صورت از بین رفتن این خاصیت و در صورت تغییرات جوی، احتمال وارد شدن آسیب‌های جدی به موتور و سیستم خنک کننده خودرو افزایش می‌یابد.

زمان مناسب تعویض ضد یخ خودرو

ضد یخ‌ها از نظر کیفی در حالت کلی به دو دسته، تقسیم‌بندی می‌شوند: ضد یخ‌های با پایه معدنی و ضد یخ‌های با پایه آلی. ضد یخ‌های پایه معدنی، عمده‌ترین نوع ضد یخ در بازار هستند و مناسب‌ترین زمان تعویض آن‌ها دوره‌های سالیانه است. ضد یخ‌های پایه آلی، دارای طول عمر بیشتری هستند و در نتیجه زمان تعویض آنها بازه ای حدودا سه ساله است. از آنجا که تشخیص این دو مورد نسبت به همدیگر به این سادگی امکانپذیر نیست توصیه می‌شود که تعویض ضد یخ به صورت سالانه انجام گیرد.